NĂM SỰ KIỆN LỚN VÀO NGÀY RẰM THÁNG TƯ
- Đạo sĩ Sumedha vào thời Đức Phật Dīpaṅkara
- Thái tử Siddhattha (Bồ Tát) ra đời
- Chiến thắng Ma Vương
- Thái tử Siddhattha đắc đạo thành Phật
- Đức Phật nhập Đại Niết Bàn và vị đệ tử cuối cùng tên Subaddha
Đạo sĩ Sumedha vào thời Đức Phật Dīpaṅkara
Đức Phật kể tóm lược những kiếp quá khứ của mình bắt đầu từ kiếp Ngài là đạo sĩ Sumedha cho đến kiếp cuối cùng thành Phật Thích Ca.
Đạo sĩ Sumedha có thần thông và đã vun bồi ba la mật đến giai đoạn có thể trở thành một vị A La Hán. Nhưng Ngài chưa muốn giải thoát vì lòng bi mẫn muốn cứu độ chúng sinh (khỏi đau khổ trong sinh tử). Một ngày nọ, khi bay trên không trung, đạo sĩ thấy nhiều người bận rộn sửa lại con đường ở thành phố Rammavatī. Khi biết rằng Đức Phật Dīpaṅkara và 400.000 tỳ khưu đang trên con đường đi đến thành phố này, đạo sĩ Sumedha tình nguyện tham gia sửa đường.
Vì đạo sĩ có thần thông, dân chúng giao cho ông sửa một đoạn đường khó khăn nhất. Nghĩ rằng dùng thần thông sửa đường sẽ không được nhiều phước báu, đạo sĩ Sumedha quyết định dùng sức của chính mình. Vì thế, ông không thể hoàn tất đoạn đường này vào lúc Đức Phật Dīpaṅkara và các tỳ khưu đi đến.
Khi Đức Phật Dīpaṅkara và các tỳ khưu đến, đạo sĩ nằm xuống đoạn đường lầy lội dùng thân làm cầu cho các vị này dẫm lên. Biết rất rõ rằng nếu Đức Phật Dīpaṅkara và 400.000 tỳ khưu bước trên thân thể của mình thì ông sẽ chết, nhưng đạo sĩ vẫn sẵn sàng xả thân. Đức Phật Dīpaṅkara hiểu rõ đức tin và ý muốn thành Phật của vị đạo sĩ này mạnh mẽ không gì lay chuyển nổi. Ngài cũng thấy trước rằng trong tương lai xa xôi, vị đạo sĩ này sẽ trở thành Phật. Vì thế, Ngài tuyên bố rằng đạo sĩ Sumedha sẽ thành Phật sau khi vun bồn ba la mật trong bốn a tăng kỳ và 100.000 đại kiếp trái đất kể từ ngày đó.
Đức Phật Dīpaṅkara bước sang một bên, tránh không dẫm lên lưng vị đạo sĩ này. Các tỳ khưu cũng bước sang một bên và đồng thanh thốt lên: “Sādhu! Sādhu! Sādhu!” để bày tỏ lòng quý kính vị tân Bồ Tát này.
Bồ Tát Siddhattha đản sinh
Hoàng hậu Māyā lấy vua Suddhodana và thọ thai. Từ Kapilavathu, hoàng hậu đến Devadaha để thăm người em trai và sinh con nơi đó. Trên đường đi, bà hạ sinh thái tử Siddhattha tại vườn Lumbini, dưới những tàng cây long thọ trổ đầy hoa. Vừa ra đời, thái tử bước đi bảy bước, chỉ tay lên trời và nói rằng:
“Trên trời dưới đất chẳng ai bằng ta.
Ta là bậc cao thượng nhất trên đời.
Đây là kiếp sống cuối cùng,
và ta chẳng bao giờ phải tái sinh lần nữa”.
Sách vở ghi lại rằng với những phẩm tính có một không hai của Ngài, bụng mẹ chỉ để dành cho Ngài và vì thế, hoàng hậu Māyā qua đời bảy ngày sau đó.
Thái tử Siddhattha chiến thắng Ma Vương và đắc đạo thành Phật
Cùng thực hành khổ hạnh với một nhóm đạo sĩ, Bồ Tát (Thái tử Siddhattha) hầu như chẳng ăn uống gì làm cho thân thể Ngài kiệt quệ và không thể đắc đạo được. Ngài rời nhóm đạo sĩ tu khổ hạnh này và quyết định tìm kiếm một cách thức tự giải thoát. Nhìn thân hình Ngài tiều tụy như bộ xương khô, cô Sujātā dâng Ngài cháo sữa trong cái bát vàng. Bồ Tát nhận lấy và ăn 49 ngụm cháo. Rồi Ngài ném cái bát vàng xuống sông và nguyện nó sẽ trôi ngược dòng nếu như Ngài có thể đắc đạo ngay trong ngày hôm ấy. Cái bát trôi ngược dòng như Ngài ước.
[Sách vở ghi lại rằng tại đây, các vị Phật trước kia cũng đã nguyện như thế và ném cái bát vàng xuống sông. Nơi dòng sông đó, con rồng Kāḷa đang ngủ say (từ thời mà vị Bồ Tát trước ném cái bát vàng xuống đó) chợt thức dậy vì tiếng va chạm của hai cái bát vàng (cái bát mà vị Bồ Tát trước đã ném xuống và cái bát mà Bồ Tát vừa ném xuống). Và con rồng biết rằng một vị Phật nữa sắp ra đời trên thế gian.]
Bồ Tát quyết định ngồi dưới cội cây Bồ Đề hành thiền và nguyện chỉ đứng dậy khi thành đạo. Một người tên Sotthiya dâng Ngài tám nắm cỏ. Ngài trải cỏ và ngồi trên đó hành thiền đến khi mặt trời lặn. Lúc đó, Ma Vương (Māra) cùng đội hùng binh của nó đến yêu cầu Ngài rời khỏi cội cây Bồ Đề. 1Đây là Thánh địa nơi các vị Bồ Tát trước kia đã ngồi thiền và đắc đạo, giờ đây đến lượt Bồ Tát Gotama. Vì lý do này, Ma Vương tìm cách quấy phá Bồ Tát. Sau khi Bồ Tát Gotama thành Phật, Bồ Tát Metteyya cũng sẽ đến đây ngồi thiền và đắc đạo thành vị Phật cuối cùng trong cõi này. Ma Vương nói rằng chỗ này thuộc về Ma Vương và đội hùng binh xác nhận như thế.
Chẳng có ai bảo vệ, Bồ Tát đưa tay chạm đất và gọi đất làm nhân chứng cho những ba la mật mà Ngài đã vun bồi từ thời Đức Phật Dīpaṅkara. Vì mỗi khi làm phước thiện, Ngài luôn hồi hướng phước báu đến tất cả chúng sinh và thần Đất. Được gọi làm nhân chứng, mặt đất rung chuyển dữ dội khiến Ma Vương và đội hùng binh không đứng vững và bỏ chạy. Ma Vương rơi khỏi lưng voi Girimekhalā và đánh mất cái kèn Bernwa.
(Ma Vương lầm tưởng rằng mình là người cao nhất và có nhiều uy quyền nhất, có thể cai quản và sai khiến mọi chúng sinh. Ma Vương nghĩ rằng khi Bồ Tát đắc đạo, chính Ngài và những người Ngài giúp đắc đạo sẽ không còn nằm dưới quyền cai trị và kiểm soát của mình. Vì thế, Ma Vương cản trở không cho Bồ Tát đắc đạo. Về sau, chính Ma Vương thỉnh cầu Đức Phật sớm nhập diệt).
Và rồi trong canh đầu đêm hôm đó, Bồ Tát có được Túc Mạng Thông thấy được vô số kiếp quá khứ của mình kể từ lúc gặp Đức Phật Dīpaṅkara và trước đó. Trong canh hai, Bồ Tát có được Thiên Nhãn Thông hiểu rõ chúng sinh chết và tái sinh theo nghiệp đã tạo của họ. (Với Thiên Nhãn Thông, Ngài còn có thể thấy bất cứ cái gì Ngài muốn thấy, như chư thiên có thể nhìn thấy vậy). Trong canh ba, Bồ Tát đạt được Lậu Tận Thông để biết rằng tất cả ô nhiễm trong tâm Ngài đã hoàn toàn bị loại trừ và rằng Ngài sẽ chẳng bao giờ tái sinh lần nữa. Ngài đã thành Phật!
Đức Phật nhập Đại Niết Bàn và vị đệ tử cuối cùng tên Subaddha
Cũng như các vị Phật Chánh Đẳng Chánh Giác trong quá khứ, Đức Phật Thích Ca đến Kusinara nhập diệt. Khi khởi hành, Ngài đồng ý dùng trưa ở chỗ người thợ bạc Cunda. Sau khi thọ thực, Ngài bị tiêu chảy nặng, phải nghỉ 26 lần trên đường từ Pāvā đến Kusinara. Khi đến Kusinara, Ngài nằm chỗ đã dọn sẵn giữa hai cây long thọ xoay mặt về hướng tây và đầu về hướng bắc.
Vào lúc đó, đạo sĩ Subaddha đến. Trước kia, với lòng kiêu mạn, vị đạo sĩ này không muốn đến hỏi Đức Phật ba câu hỏi vì nghĩ rằng Đức Phật kém hơn ông đến 20 tuổi. Ông đã hỏi rất nhiều vị đạo sĩ tiếng tăm ba câu hỏi này, nhưng không thỏa mãn với những câu trả lời của họ. Khi biết Đức Phật sẽ nhập diệt ngày hôm đó, đạo sĩ Subaddha đến và thỉnh cầu Đại đức Ānanda cho phép ông được gặp Đức Phật. Ba câu hỏi của ông là:
“Có phải những ai tuyên bố mình đắc đạo đều hiểu được giáo pháp? Có thể chăng một nửa trong số họ hiểu còn một nửa thì không? Hay họ chẳng hiểu giáo pháp chi cả?”
Đức Phật nói rằng trong số những người thực hành Bát Chánh Đạo, có người đắc đạo trở thành Thánh Nhập Lưu Tu Đà Hườn (Sotāpanna), Thánh Nhất Lai Tư Đà Hàm (Sakadāgāmī), Thánh Bất Lai A Na Hàm (Anāgāmī) và Thánh Vô Sanh A La Hán (Arahant).
Không thể tìm thấy những người như thế bên ngoài Bát Chánh Đạo. Và Saṅgha, đệ tử của Đức Phật, thực hành Bát Chánh Đạo.
Đạo sĩ Subaddha vô cùng mừng rỡ khi nghe những câu trả lời mà ông chưa từng được nghe trước đó. Rồi ông nói: “Con đã hiểu giáo pháp” và xin được thọ giới tỳ khưu. Đức Phật dạy ông phương pháp hành thiền một cách vắn tắt. Và trước khi Đức Phật nhập Đại Niết Bàn, vị này trở thành A La Hán trong lúc đang đi kinh hành.
Cũng như các vị Phật Chánh Đẳng Chánh Giác trong quá khứ, Đức Phật nhập Nhất thiền, Nhị thiền và lên dần đến tầng thiền thứ tám. Rồi Ngài vào trạng thái Diệt Thọ – Tưởng – Định Nirodhasamāpatti (ngừng thở, ngừng các sắc pháp – ngoại trừ sắc pháp do nghiệp tạo kammaja rūpa và các trạng tái tâm để hưởng hạnh phúc an lạc) và hạ dần từ tầng thiền Định thứ tám đến Nhất thiền. Rồi từ Nhất thiền Ngài nhập định lên dần đến Tứ thiền. Đến đây, Ngài nhập Đại Niết Bàn 2Tất cả các vị Phật Bích Chi/Độc Giác Pacceka Buddha đều có thần thông. Các vị Phật Bích Chi/Độc Giác sẽ đến một cái động trong số những động đá Nandamūla ở Ấn Độ để nhập Đại Niết Bàn. Tại đó, vị Phật Bích Chi/Độc Giác này sẽ dịch chuyển thể xác của vị Phật Bích Chi đã nhập diệt trước đó để ngồi đúng nơi đó và nhập Đại Niết Bàn. Và chỉ khi giáo pháp của chư Phật không còn tồn tại trên thế gian thì các vị Phật Bích Chi mới ra đời..
Trong quyển Buddhavaṁsapāḷi, Đức Phật kể tóm lược những kiếp quá khứ của Ngài bắt đầu từ lúc là đạo sĩ Sumedha cho đến kiếp cuối cùng thành Phật Thích Ca.
- 1Đây là Thánh địa nơi các vị Bồ Tát trước kia đã ngồi thiền và đắc đạo, giờ đây đến lượt Bồ Tát Gotama. Vì lý do này, Ma Vương tìm cách quấy phá Bồ Tát. Sau khi Bồ Tát Gotama thành Phật, Bồ Tát Metteyya cũng sẽ đến đây ngồi thiền và đắc đạo thành vị Phật cuối cùng trong cõi này.
- 2Tất cả các vị Phật Bích Chi/Độc Giác Pacceka Buddha đều có thần thông. Các vị Phật Bích Chi/Độc Giác sẽ đến một cái động trong số những động đá Nandamūla ở Ấn Độ để nhập Đại Niết Bàn. Tại đó, vị Phật Bích Chi/Độc Giác này sẽ dịch chuyển thể xác của vị Phật Bích Chi đã nhập diệt trước đó để ngồi đúng nơi đó và nhập Đại Niết Bàn. Và chỉ khi giáo pháp của chư Phật không còn tồn tại trên thế gian thì các vị Phật Bích Chi mới ra đời.
